Stichting Hugo Kotestein (SHK) pleit voor een gebiedsgerichte en integrale aanpak van de cultuurhistorisch waardevolle buitengebieden voordat het landschap drastisch gaat veranderen. Voorzitter Loes Bakker: “De stichting ziet voor zichzelf een rol als katalysator en wil graag in co-creatieve processen inbreng leveren van cultuurhistorische en landschappelijke belangen. “
SHK organiseerde op het Huis te Linschoten een seminar over de toekomst van boerderijlinten en vrijkomende agrarische bebouwing met vertegenwoordigers van colleges van B&W en beleidsambtenaren uit de regio, mensen van de provincie, belangenorganisaties en actieve mensen. Sprekers waren Paul Roncken, universitair docent aan de Universiteit Wageningen en adviseur ruimtelijke kwaliteit van de Provincie Utrecht en Rob Hendriks en Jolanda van Looy van MooiSticht.
MooiSticht liet zien dat tegen geringe meerkosten, gemiddeld 10%, nieuwbouwplannen van bijv. stallen cultuurhistorisch verantwoord kunnen worden uitgevoerd en ingepast in het landschap en het boerderijlint. Een verplicht erfbeplantingsplan, waarop ook gehandhaafd wordt, helpt daar enorm aan mee.
Loes Bakker: “De conclusie is dat je niet alleen naar de erven zou moeten kijken, maar ook in samenhang met het agrarisch gebruikte land. Daarbij helpt een visie en beleidskader vooraf. De materie is complex en veelomvattend gezien de ontwikkelingen in de landbouw, opvolgingsproblematiek en economische noodzaak tot grootschalige productie of langdurige transitie. Daarnaast is er de problematiek van bodemdaling, verdroging en verzilting, stikstofdepositie, stankcirkels, klimaatverandering, energietransitie en woningbehoefte.”
Paul Roncken ziet een einde komen aan het ‘ieder erf voor zich’ en ziet een ontwikkeling naar een gebiedsgerichte aanpak.
SHK bepleit om goed in beeld te brengen om hoeveel vrijkomende agrarische bebouwing en agrarisch land het in de komende jaren gaat. Het is van belang goed te communiceren met de belanghebbenden en hun vertegenwoordigers. Een plattelandscoach of gebiedsmakelaar zou vanuit de provincie de verschillende belangen integraal kunnen afwegen. Een gebiedsfonds zou daarbij in de uitvoering helpen.
Bestuurlijke keuzes zijn nodig gezien de diverse collectieve en private belangen. Een werkende omgevingswet biedt meer mogelijkheden. Nieuwe initiatieven als ‘wij.land’ of ‘land van ons’ zijn inspirerend.
Loes Bakker: “Er is voldoende reden is om een vervolg te geven aan deze sessie. Het gaat om de toekomst van ons mooie buitengebied. De boerderijlinten zijn daar cultuurhistorisch en landschappelijk veel te belangrijk voor.”